Phẫu thuật sinh mổ đã trở thành một trong những phẫu thuật sản khoa phổ biến nhất trên toàn thế giới. Một trong những hậu quả lâu dài và đáng chú ý nhất của sinh mổ là sự hình thành xơ dính. Dính có thể gây ra đau vùng chậu mãn tính, thậm chí là vô sinh thứ phát hoặc dễ sảy thai, đồng thời làm tăng nguy cơ cho các lần mổ sinh tiếp theo. Bên cạnh việc tuân thủ kỹ thuật mổ và khuyến cáo vận động sớm sau phẫu thuật, sử dụng tác nhân chống dính trước khi đóng vết mổ là biện pháp hiệu quả nhất trong ngừa dính thứ phát sau môt sinh lần đầu.
Xuất hiện xơ dính sau sinh mổ
Trong phần trước, chúng tôi đã giới thiệu về khái niệm dính sau sinh mổ và tỷ lệ gặp phải tình trạng này ở mổ sinh. Ở phần này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn thông tin về hậu quả có thể xảy ra nếu xuất hiện xơ dính cùng với hướng xử trí dính tại các cơ sở y tế hiện nay.
Sự có mặt của tổ chức xơ dính và mức độ nghiêm trọng của dính có liên quan trực tiếp đến nguy cơ biến chứng cho các lần sinh mổ tiếp theo. Một nghiên cứu thuần tập quan sát hơn 300 phụ nữ mổ sinh từ tháng 6 đến tháng 12 năm 2015 đã khẳng định mối liên hệ giữa sự xuất hiện của xơ dính với thời gian mổ sinh và thời gian lấy thai; mức độ dính với lượng máu bị mất.
Cụ thể, thời gian mổ sinh tăng rõ rệt ở những phụ nữ có xơ dính (39.2±15.1 phút) so với thời gian trung bình là 14.2 phút ở những phụ nữ không có dính. Bên cạnh đó, thời gian lấy thai cũng tăng gần 2 lần ở bệnh nhân có dính so với thời gian lấy thai trung bình trên cùng nhóm đối tượng bệnh nhân về lứa tuổi, cân nặng khi mang thai… Lượng máu bị mất ở nhóm bệnh nhân dính nặng lên tới 418.8 (±140.6) ml, trong khi trung bình sinh mổ chỉ mất lượng máu 150-250ml. Nhiều nghiên cứu khác được thực hiện trước đó cũng cho kết quả tương tự với nghiên cứu trên.
Đối với sinh mổ cần lưu ý: mạch máu tăng sinh to, nhiều từ tử cung lan qua bàng quang và vùng hố chậu, hạ vị cũng có nhiều mạch máu tăng sinh, nhất là lá phúc mạc và dây chằng rộng khiến việc cầm máu rất khó khăn. Mất máu nhiều làm tăng thời gian phục hồi sau sinh của sản phụ, đồng thời việc kéo dài cuộc phẫu thuật cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và mất máu.
Biện pháp xử trí
Hiện nay, biện pháp xử trí dính triệt để duy nhất là phẫu thuật bóc tách dính, tức bệnh nhân sẽ phải thực hiện thêm một hoặc một số cuộc phẫu thuật để cắt bỏ các tổ chức xơ dính này. Việc tiến hành thêm các cuộc phẫu thuật không chỉ làm tốn chi phí mổ và chi phí nằm viện, hay gây ra gánh nặng về tinh thần cho bệnh nhân và người nhà mà còn làm tăng nguy cơ mất máu, nhiễm trung bệnh viện… Bên cạnh đó, cần lưu ý có đến hơn 20% các bệnh nhân xuất hiện tái dính trở lại sau khi bóc tách dính. Do đó, biện pháp này dù là duy nhất nhưng hoàn toàn không phải biện pháp tối ưu.

Chính vì vậy, với chủ trương “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, nhiều hướng dẫn điều trị của các hiệp hội/tổ chức y tế lớn và có uy tín trên thế giới đã khuyến cáo bác sĩ và phẫu thuật viên nên cân nhắc sử dụng thêm các tác nhân chống dính nhằm cải thiện chất lượng chăm sóc bệnh nhân, đồng thời đảm bảo an toàn cho cả thai nhi cùng sản phụ trong mổ bắt con nói riêng, cũng như cho tất cả bệnh nhân trong các phẫu thuật ngoại tổng hợp nói chung.
(còn tiếp…)